تحوّل معنایی واژه ی «حکمت» در حوزه های مختلف اسلامی

نویسندگان

فهیمه شریعتی

هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد سهیلا پیروزفر

هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

واژگان به کار رفته در قرآن کریم اغلب همان واژگان متعارف در میان عرب جاهلی بوده و در قبایل و محافل شعری خاص استعمال می شده است. کلمه ی «حکمت» مانند بسیاری دیگر از واژگان پس از ورود به قرآن تحت تأثیر نظامجهان شناختی آن واقع شده است و در میدان های معنایی جدید به کار گرفته شده و همراهی آنها با کلمات خاص، تلازم ها و تنافرهای موجود در آیات قرآن با حفظ هسته ی معنایی خود تعیّن خاص پیدا کرد و به اصطلاح دچار چرخش معنایی و توسعه یا تضییق شد و یا در حوزه های مختلفاسلامی با معانی جدیدبکار رفته و تبدیل به عرف خاصّی شده است. تطوّر واژه ی «حکمت» منجر به مفاهیم و کاربردهای جدید آن در حوزه های مختلف اسلامی، اخلاق، فلسفه و کلاماسلامی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

حوزه ی معنایی واژه ی نساء در قرآن کریم

مقاله ی حاضر معناشناسی واژه ی نساء و بررسی روابط معنایی این واژه با واژگان مرتبط با آن در قرآن با الگوگیری از کتاب خدا و انسان در قرآن نگارش ایزوتسو یا همان مکتب «معناشناسی اولمان» است. افزون بر این، در این مقاله تلاش شده است سیمای کلی زن در قرآن و جایگاه وی با رویکردی به معناشناسی- زبان شناختی واژه ی نساء ارائه شود. روش فهم آیات در این مقاله، صرفاً بر ظاهر لفظ و جغرافیای نزول آیات است.

متن کامل

حوزه معنایی واژه کفر در قرآن کریم

حوزه معنایی واژه کفر در قرآن کریم

متن کامل

تحوّل معنایی واژه‌ی «حکمت» در حوزه‌های مختلف اسلامی

واژگان به کار رفته در قرآن کریم اغلب همان واژگان متعارف در میان عرب جاهلی بوده و در قبایل و محافل شعری خاص استعمال می‌شده است. کلمه‌ی «حکمت» مانند بسیاری دیگر از واژگان پس از ورود به قرآن تحت تأثیر نظامجهان‌شناختی آن واقع شده است و در میدان‌های معنایی جدید به کار گرفته شده و همراهی آنها با کلمات خاص، تلازم‌ها و تنافرهای موجود در آیات قرآن با حفظ هسته‌ی معنایی خود تعیّن خاص پیدا کرد و به اصطلاح د...

متن کامل

حوزه ی معنایی واژه ی نساء در قرآن کریم

مقاله ی حاضر معناشناسی واژه ی نساء و بررسی روابط معنایی این واژه با واژگان مرتبط با آن در قرآن با الگوگیری از کتاب خدا و انسان در قرآن نگارش ایزوتسو یا همان مکتب «معناشناسی اولمان» است. افزون بر این، در این مقاله تلاش شده است سیمای کلی زن در قرآن و جایگاه وی با رویکردی به معناشناسی- زبان شناختی واژه ی نساء ارائه شود. روش فهم آیات در این مقاله، صرفاً بر ظاهر لفظ و جغرافیای نزول آیات است.

متن کامل

تبیین حوزه معنایی واژه «مبین» در قرآن کریم

از آنجا که واژه‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و محیطی قرار می‌گیرند و به دنبال آن تغییراتی در معانی آن‌ها به وجود می‌آید، شناخت این تغییرات و دلالت‌های معنایی آن در فهم متون امری ضروری به نظر می‌رسد. در واقع آشنایی با معانی حقیقی و مجازی واژگان است که مخاطب را از برداشتِ نادرست رهایی می‌بخشد. از این رو نگارندگان در این پژوهش که به روشی توصیفی- تحلیلی انجام شده است، بر آن‌اند تا نخست ب...

متن کامل

تبیین حوزه معنایی واژه «مبین» در قرآن کریم

از آنجا که واژه‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و محیطی قرار می‌گیرند و به دنبال آن تغییراتی در معانی آن‌ها به وجود می‌آید، شناخت این تغییرات و دلالت‌های معنایی آن در فهم متون امری ضروری به نظر می‌رسد. در واقع آشنایی با معانی حقیقی و مجازی واژگان است که مخاطب را از برداشتِ نادرست رهایی می‌بخشد. از این رو نگارندگان در این پژوهش که به روشی توصیفی- تحلیلی انجام شده است، بر آن‌اند تا نخست ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
سراج منیر

جلد ۳، شماره ۷، صفحات ۹۵-۱۲۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023